Genellikle 35 yaşın üzerindeki kişilerde görülen Tip 2 diyabet, pankreastan salgılanan insülinin yeterli derecede kullanılmaması nedeniyle kan şekerini yükseltir ve bu durum uzun süre klinik belirti vermeyebilir. Enfeksiyon, stres, ameliyat, gebelik ya da fazla kilo alınması diyabeti klinik olarak ortaya çıkarabilir. Tüm diyabetli kişilerin %90’ı Tip 2 diyabetlidir.
Tip 2 Diyabet Riski,
* Ailesinde diyabet öyküsü olanlar,
* Şişmanlık (obezite) problemi olanlar,
* 4 kg’dan daha ağır bebek doğuran kadınlar ve gebeliğinde gebelik diyabeti öyküsü olanlar.
Ayrıca pankreasın kronik iltihabı, pankreas tümörleri ve ameliyatı geçirenler, hipertoidi, akromegali, polikistik over, cushing hastalığı gibi bazı hormon hastalıkları da tip 2 diyabete yol açabilir.
Tip 2 Diyabetin Belirtileri Nelerdir?
* Sık idrara çıkma,
* Ağız kuruluğu,
* Çok su içme,
* Açlık hissi, baş ağrısı, kronik yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, kolay kilo alımı,
* Cilt yaralarının geç iyileşmesi,
* Kuru ve kaşıntılı bir cilt,
* Sık sık infeksiyon gelişmesi,
* Cinsel fonksiyon bozuklukları,
* Ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma görülür. Ancak bu belirtiler zaman içinde yavaş yavaş ortaya çıkar.
Tip 2 Diyabet Tedavisinin Esasları Nelerdir?
Birinci basamak tedavi planında medikal beslenme tedavisi yani beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, yaşam tarzının değiştirilmesi, egzersiz programlarının uygulamaya koyulması yer almaktadır. Eğer, bu tedavi planına uyulmasına rağmen kan şekeri normal sınırlar içinde tutulamazsa ağızdan hap olarak alınan şeker düşürücü ilaçlar tedaviye eklenir. Son yıllarda tedaviye giren çok sayıda farklı etki mekanizmasına sahip yeni ilaçlar keşfedilmiştir. Ancak bazı Tip 2 diyabetliler kan şekeri düzeyini normal sınırlar içinde tutabilmek için insüline ihtiyaç duyulabilir. Bu durumlarda uygun dozda yapılan insülin enjeksiyonları ile tedavi desteklenir.
Ağızdan şeker düşürücü hap veya insülin tedavisi alan Tip 2 diyabetli hastaların açlık kan şekeri, yemekten 2 saat sonraki tokluk kan şekeri ve 3 ayda bir hemoglobin A1C ölçümleri ile takip edilmeleri gerekir.
Tip 2 Diyabette Hangi Durumlarda İnsülin Tedavisi Gerekmektedir?
– Beslenme planına uyum sağlamasına, egzersiz yapmasına ve aldığı ilaçlara rağmen kan şekeri yüksek seyreden diyabetlilere,
– Ameliyat olacak hastalara,
– Ameliyat döneminde,
– Gebeliği esnasında diyabet tanısı konan ve hamilelikte kan şekeri kontrolü sağlanmayan kadınlara,
– Ağır bir infeksiyon geçirirken iyileşmeyen kişilere,
– Ayak yarası olan diyabetlilere,
– Diyabete bağlı komplikasyonların gelişmeye başladığı diyabetlilere insülin tedavisi uygulanmalıdır.
Beslenme Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Diyabette, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinin amacı diyabetli bireyin hayatı boyunca uygulayabileceği en ideal beslenme programını oluşturarak;
– Kan şekerini normal sınırlar içinde tutmak,
– Hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) ve hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) gibi akut komplikasyonları önlemek,
– İdeal vücut ağırlığını sağlamak ve korumaktır.
Bunun için tip 2 diyabetli bireye,
– Bireysel özelliklerine uygun, yeterli miktarda ve uygun zamanda yemek yemesi,
– Kan şekeri kontrolü için gereksinimine uygun miktarda karbonhidrat içeren besin tüketmesi,
– Besin tüketiminde çeşitliliğinin sağlanması,
– Basit şekerlerin (toz ve kesme şeker içeren gıdaların, hazır tatlı, meyve suyu v.s.) diyetten çıkarılması tavsiye edilir.
Başarılı Bir Diyabet Tedavisi için Kimlerden Profesyonel Yardım Almalısınız?
Tip 2 diyabet vücutta damarın olduğu her organı etkileyen ve ömür boyu süren bir hastalık olduğu için, Tip 2 diyabetli bireylerde iyi bir bakım sağlanmasının ön şartı bir ekip gerekliliğidir. Günlük özen ve bakımı öğretmek için pek çok kişi diyabetlinin yardımcısıdır. Yardımcıların başında da bu konuda uzmanlaşmış hekimler gelir. Ülkemizde aile hekimliği uzmanları, iç hastalıkları uzmanları, endokrinologlar diyabet tedavisi yapabilen hekimlerdir. Hekim diyabetli bireye özgü bir medikal tedavi programı uygular. Beslenme uzmanı tedavinin temel taşı olan sağlıklı beslenme planının düzenlenmesi, sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması için yardımını isteyeceğiniz kişidir.
Diyabet hemşireniz insülin uygulama tekniği, kan şekeri ölçüm yöntemi, hipoglisemi, ayak bakımı ve benzeri konularda size yardımcı olacaktır. Diyabet eğitimcisi ise diyabetli kişilere diyabet konusunda eğitim veren sağlık çalışanlarıdır. Hemşire, beslenme uzmanı ya da pratisyen hekim diyabet eğitimcisi olabilir. Diyabet eğitimcileri özel durumlarda hastalık hallerinde ya da kan şekeri düştüğünde neler yapılması gerektiği konusunda eğitim verirler. Ayrıca kronik hastalıklarda eğitim veren bazı gönüllü kuruluşlar, dernek ve vakıflar da diyabetlilere yol gösteren diğer yardımcılardır.
